แอมโมเนียมไนเตรท คืออะไร? ต้นตอชนวนระเบิดใหญ่เลบานอน

แอมโมเนียมไนเตรท อันตรายที่ไม่คาดคิด
💥  จุดชนวนระเบิดครั้งใหญ่เลบานอน 💣
เกิดจากแอมโมเนียมไนเตรทถึง 2750 ตัน!

---

 

ถ้าเมื่อคืนใครไถฟีดข่าวน่าจะเจอข่าวช็อกไม่น้อย จากกรณี เหตุระเบิดขนาดใหญ่ที่บริเวณท่าเรือในกรุงเบรุตของประเทศเลบานอน เมื่อวันอังคารที่ 4 ส.ค. 2563 ที่ผ่านมา ทำให้มีผู้เสียชีวิตแล้วอย่างน้อย 70 ราย และมีผู้บาดเจ็บจำนวนมาก ตามรายงานของสำนักข่าว รอยเตอร์ส สาเหตุของการระเบิดครั้งนี้ ระบุว่ามาจากสารเคมีที่ชื่อว่า “แอมโมเนียมไนเตรท” ใครที่ยังสงสัยว่ามันร้ายแรงขนาดนี้เลยหรอ? ปันแปรขอแชร์ความรู้ค่ะ 😊 

 

 

---

แอมโมเนียมไนเตรท คือ?

---

เริ่มจากชื่ออย่างเป็นทางการก่อนค่ะ 😀 

ชื่อสารเคมี : แอมโมเนียมไนเตรท 
ชื่ออื่น ๆ : Nitric Acid, Ammonium Salt; Nitram; Ammonia Nitrate; Nitric Acid.

 

 

แอมโมเนียมไนเตรท (Ammonium Nitrate) เป็นผลึกของแข็งมีสีขาว มีลักษณะเป็นเม็ดเล็ก ๆ ไม่มีกลิ่น ทำให้เกิดการระคายเคือง ต่อระบบทางเดินหายใจ ผิวหนัง ดวงตา อาจทำให้เลือดผิดปกติ ปอดเสียหาย และอาจเกิดระเบิดได้ เนื่องจากเป็นสารที่เป็นออกซิไดร์ซิ่งห์หากสัมผัสกับสารที่เป็นเชื้อเพลิง ในกรณีเกิดเพลิงไหม้ หรือได้รับความร้อน หรือการเสียดสี ห้ามทำให้เกิดการเสียดสีที่กระตุ้นให้เกิดความร้อน ควรเก็บรักษาให้ห่างจากความร้อนและประกายไฟ หลีกเลียงการสัมผัสกับผิวหนัง ดวงตา เสื้อผ้า และการสัมผัสกับวัสดุที่เป็นเชื้อเพลิง ที่สำคัญ ควรเก็บรักษาให้ห่างจากวัสดุที่เป็นเชื้อเพลิง

 

 

---

แอมโมเนียมไนเตรท อยู่ในไหน? ใกล้ตัวเราหรือเปล่า

---

 

ที่เห็นชัด ๆ เลยคือมันอยู่ใน “ปุ๋ยแอมโมเนียมไนเตรท” (Ammonium Nitrate, NH4NO3) มีธาตุไนโตรเจน ซึ่งเป็นหนึ่งในธาตุอาหารหลักของพืช เอ้าาา เดี๋ยวก่อน...แล้วปุ๋ยเคมีสำหรับบำรุงพืชมันจะเป็นระเบิดปุ๋ยได้ไง? การนำปุ๋ยแอมโมเนียมไนเตรตมาใช้เป็นวัตถุดิบในการทำระเบิดมีมานานแล้ว การนำปุ๋ยแอมโมเนียมไนเตรตไปใช้ทำระเบิดเพื่อก่อการร้ายเริ่มครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1970 ที่ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยนำไปผสมกับเชื้อเพลิง เนื่องจากระเบิดที่ได้นั้นเอามาใช้งานง่าย มีราคาถูก จึงนิยมใช้มากในเหมืองถ่านหิน เหมืองหิน เหมืองแร่โลหะ

 

 

 

---

ปัจจุบันยังมีใครใช้แอมโมเนียมไนเตรทบ้าง

---

 

ซึ่งปัจจุบันประเทศในแถบตะวันออกกลาง เช่น อัฟกานิสถาน เป็นต้น ก็ยังนิยมทำ และใช้อยู่ เนื่องจากระเบิดแบบนี้ใช้ปุ๋ยเคมีเป็นส่วนประกอบ จึงมีชื่อเรียกอีกชื่อว่า “ระเบิดปุ๋ย” (Fertilizer Bomb) (อาจจะเป็นเพราะราคาไม่แพงก็เลยยังนิยมด้วยแหละค่ะ)

 

 

แต่ในไทย ปัจจุบัน “แอมโมเนียมในเตรท” ถูกควบคุมโดยกระทรวงกลาโหม และกรมวิชาการเกษตร ไม่รับขึ้นทะเบียนเป็นปุ๋ยเคมี ตามประกาศ โดยกรมวิชาการเกษตร ได้ยกเลิกการควบคุมแอมโมเนียมไนเตรทเป็นปุ๋ยเคมี และปุ๋ยยูเรีย แต่สามารถนำไปใช้เป็นส่วนประกอบในการระเบิดได้ เช่น การระเบิดหินในเหมืองแร่ต่าง ๆ ซึ่งการนำยูเรียไปใช้เพื่อเป็นวัตถุระเบิดมีการควบคุมอยู่ เว้นแต่นำไปใช้เป็นปุ๋ยเท่านั้น จึงอยู่ในการควบคุมของกรมวิชาการเกษตร

 

 

---

แอมโมเนียมไนเตรทมีผลกับร่างกายยังไง

---

 

ผลกระทบต่อระบบทางเดินหายใจ

ผลกระทบในระยะสั้น : อาจทำให้เกิดการระคายเคือง
ผลกระทบในระยะยาวอาจทำ : ให้เกิดการระคายเคืองถ้าสูดดมเป็นระยะเวลานาน อาจทำให้เกิดการไอ และปอดอาจเสียหาย

 

การสัมผัสทางผิวหนัง

ผลกระทบในระยะสั้น : อาจทำให้เกิดการระคายเคืองอักเสบได้
ผลกระทบในระยะยาว : เหมือนกับระยะสั้น

 

การสัมผัสทางดวงตา

ผลกระทบในระยะสั้น : ทำให้เกิดการระคายเคืองเน้ือเยื่อ ตา ตาแดง ปวดแสบปวดร้อน น้ำตาไหลเป็นแผลไหม้
ผลกระทบในระยะยาว : เหมือนกับระยะสั้น

 

การสัมผัสทางระบบทางเดินอาหาร

ผลกระทบในระยะสั้น : ทำให้คลื่นไส้ ผิวหนังเปลี่ยนสี
ผลกระทบในระยะยาว : ทำให้คลื่นไส้ผิวหนังเปลี่ยนสี ทำให้โลหิตจาง และทำให้เกิดอันตรายต่อไต

 

นี่คือภาพเหตุการณ์จาก BCC News เห็นได้เลยว่าคนเจ็บเยอะ ภาพอาจจะรุนแรงไปบ้างนะคะ (ใครใจแข็งดูได้)

 

 

---

ปุ๋ยเคมี ≠ ระเบิด

---

 

จากข่าวระเบิดใหญ่ในเลบานอน ต้นตอคือ แอมโมเนียมไนเตรต และมีการระบุว่า ปุ๋ยแอมโมเนียมไนเตรต รวมถึงปุ๋ยบางชนิดสามารถนำมาผลิตเป็นระเบิดได้ แต่ก็มีผู้เชี่ยวชาญด้านวัตถุระเบิดได้ระบุไว้ว่า ส่วนผสมของปุ๋ยเคมีและเชื้อเพลิงที่สามารถทำให้เกิดการระเบิดได้นั้นมีสัดส่วนค่อนข้างจำเพาะ หากผสมคลาดเคลื่อน จะมีผลให้ส่วนผสมทั้งหมดเกิดปฏิกิริยาติดไฟลุกไหม้ และไม่ระเบิดค่ะ ดังนั้น ถ้าจะพูดว่าปุ๋ยเคมีคือระเบิดไหม ก็บอกได้เลยว่าไม่ใช่ แต่มันคือส่วนประกอบในการระเบิดนั่นเอง

 

 

---

เลบานอนมันเกิดไรขึ้น
แอมโนเนียกี่ตัน? ถึงระเบิดราบเป็นหน้ากลอง

---

 

จากข่าวการระเบิดเลบานอน ตามรายงานของสำนักข่าว รอยเตอร์ส ได้บอกไว้ว่า “แอมโมเนียมไนเตรท” นั้นถูกเก็บไว้นานกว่า 6 ปี ในโกดังเก่ามากมีมากถึง 2,750 ตัน! ความเสียหายไกลเป็นวงกว้าง ทำให้ท่าเรือเบรุตราบเป็นหน้ากลองภายในเสี้ยววิ ซึ่งทางสำนักข่าวหลาย ๆ ที่คาดการณ์ในเบื้องต้นว่า “แอมโมเนียมไนเตรท” นั้นถูกเก็บในบริเวณท่าเรือโดยไม่มีการดูแลที่รัดกุมให้เกิดการระเบิดขึ้นค่ะ

 

 

 

จากข้อมูล ความอันตรายของ “แอมโมเนียมไนเตรท (Ammonium Nitrate)” จากกรมวิชาการเกษตรและหลายหน่วยงานพบว่า แอมโมเนียมไนเตรท มีสูตรทางเคมีว่า NH4NO3 มีไนโตรเจน 34% ละลายน้ำได้ดีมาก ดูดความชื้นง่ายมาก ดินเป็นกรดเมื่อใส่ปุ๋ยชนิดนี้ ถ้าผสมปุ๋ยชนิดนี้กับกรดกำมะถัน จะทำให้เกิดระเบิดได้

 

 

---

💣  สรุปมวลความรู้ 💣

• การนำปุ๋ยแอมโมเนียมไนเตรตไปใช้ทำระเบิดเพื่อก่อการร้าย เริ่มครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1970 ที่ประเทศสหรัฐอเมริกา
• แอมโมเนียมไนเตรท จะไม่ระเบิด ถ้าไม่มีการสัมผัสกับสารที่เป็นเชื้อเพลิง
• สาเหตุที่ท่าเรือเบรุตระเบิดราบเป็นหน้ากลองขนาดนี้ เพราะมี “แอมโมเนียมไนเตรท” ถึง 2,750 ตัน! ซึ่งเป็นตัวเลขที่สูงมาก ๆ

 

via GIPHY

Source : 1 2 3 4