รับมือ 'ลองโควิด' พร้อมวิธีป้องกันให้อยู่รอดปลอดภัยทุกซีซั่น
โดย : wacheese
ยังคงต่อเนื่องกับโควิด-19 พี่กลายพันธุ์ไม่หยุดหย่อนและไม่มีท่าทีจะพัก ล่าสุดมีมาใหม่อีกแล้วกับ 'ลองโควิด' คืออะไรก่อน หนูจะลอง (long) ไปถึงไหน นี่ลากยาวมา 2 ปีกว่าแล้ว หยุดลองก่อนได้มั้ย นักวิทยาศาสตร์ก็คือพัฒนาวัคซีนไม่ทันแล้ว แล้วจะต้องฉีดวัคซีนไปอีกกี่เข็มถึงจะพอ นี่ก็ล่อไป 3-4 เข็มแล้ว ฉีดจนไหล่จะพรุน แหย่จมูกจนบานหมดแล้วแม่ นี่คิดถึงชีวิตที่ไม่ต้องสวมหน้ากากอนามัยเข้าหากันแล้ว ฮือ 😭
รู้จัก 'ลองโควิด' พร้อมวิธีรับมือ
ก่อนหน้านี้มีข่าวอึกทึกครึกโครม ที่ทำเอาหลายคนตกอกตกใจจนเกือบเสียสติ จากข่าวของเด็กชายอายุ 2 ขวบเสียชีวิต โดยแพทย์วินิจฉัยว่าเป็น 'โรคลองโควิด' ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่ไม่เคยพบมาก่อนในประเทศไทย นั่นทำให้หลายคนเกิดความวิตกกังวล 'เปย์เป้' เองก็เช่นกัน อย่างนั้นวันนี้เรามาทำความรู้จักกับวายร้ายอย่างลองโควิด เพื่อที่จะได้เตรียมตัวรับมือ และสังเกตอาการของตัวเองกัน 👇🏼
'ลองโควิด' คืออะไร ?
'ลองโควิด' (Long COVID) หรือ Post Covid-19 Syndrome คือ ภาวะของคนที่หายจากโควิด-19 แล้วแต่ยังต้องเผชิญกับอาการที่หลงเหลืออยู่ เชื้อโควิดหายจากร่างกายไปแล้ว แต่บางอาการกลับไม่หายไปด้วย
เป็นอาการเจ็บป่วยที่ไม่มีลักษณะตายตัว อาจเหมือนหรือต่างกันในแต่ละบุคคล ซึ่งผลกระทบของ Long COVID สามารถเกิดขึ้นได้ทั่วร่างกาย ตั้งแต่ระบบหายใจ, ระบบประสาท, ระบบทางเดินอาหาร, หัวใจ และหลอดเลือด ทำให้ผู้ที่หายป่วยบางรายยังไม่สามารถกลับไปใช้ชีวิตได้อย่างเดิม ซึ่ง มีโอกาสเกิดขึ้นได้ 30-50% จากจำนวนผู้ติดเชื้อโควิด-19 ที่รักษาหายแล้ว
สาเหตุของ 'ลองโควิด' คืออะไร ?
เนื่องจากสาเหตุของลองโควิดยังไม่มีข้อสรุปที่แน่ชัด แต่มีการสันนิษฐาน ดังนี้ 👇🏼
- เชื้อโควิด-19 อาจทิ้งร่องรอยความเสียหายในอวัยวะส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
ทำให้อวัยวะที่เกิดความเสียหายนั้นไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ หากเกิดความเสียหายที่บางส่วนของสมอง อาจเกิดภาวะสมองล้า (Brain Fog Syndrome) หรือหากมีความเสียหายที่ปอด ก็จะทำให้เกิดความผิดปกติเวลาหายใจ เช่น หายใจถี่ เหนื่อยหอบง่าย เป็นต้น
- การทำงานของภูมิคุ้มกันที่ผิดปกติไป
อาจเกิดขึ้นกับผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงดีมาก กลายเป็นว่าเมื่อหายจากโควิด-19 แล้ว ภูมิคุ้มกันอาจหันมาทำลายเซลล์ในร่างกายของเราเอง
- ยังหลงเหลือชิ้นส่วนของไวรัสโควิด-19 ในร่างกาย
อาจเป็นชิ้นส่วนที่ไม่ทำงานแล้ว หรือยังทำงานได้อยู่ เป็นผลไปกระตุ้นภูมิคุ้มกันของเราให้ต่อต้าน จนมีอาการป่วยเกิดขึ้น
เช็ค! กลุ่มเสี่ยงเป็น 'ลองโควิด' ได้ง่าย
- ผู้สูงอายุ
- ผู้ที่มีภาวะอ้วน
- ผู้ที่มีโรคประจำตัว
- ผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันต่ำ
- ผู้ที่ในขณะติดเชื้อโควิด-19 มีอาการรุนแรง กลุ่มนี้จะมีความเสี่ยงในการเกิด Long COVID ได้มากกว่ากลุ่มที่ติดเชื้อและไม่มีอาการ
แต่ในกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการไม่หนัก หรือผู้ป่วยที่ติดเชื้อแบบไม่แสดงอาการ ก็สามารถมีโอกาสที่จะเกิดอาการลองโควิดได้เช่นเดียวกัน แต่จะไม่พบในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันที่ได้จากการรับวัคซีน
เช็ค! อาการ 'ลองโควิด' เข้าข่ายข้อไหนกันบ้าง ?
องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ให้ข้อมูลว่าอาการลองโควิด มีความเป็นไปได้ที่หลากหลายมาก มีทั้งอาการที่คล้ายกับตอนเป็นโควิด-19 และอาการที่ดูไม่เกี่ยวข้องกันเลย แต่มีลักษณะอาการร่วมที่พบได้บ่อย ได้แก่
- อาการอ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
- มีอาการหายใจถี่ หรือหายใจไม่ทัน หอบเหนื่อย
- ใจสั่น รู้สึกแน่น หรืออึดอัดบริเวณหน้าอก
- ความจำสั้น สมาธิสั้น หรือรู้สึกสมองล้า
- มีไข้ ไอ ปวดหัว เจ็บคอ
- มีการรับรสหรือได้กลิ่นน้อยลง
- ปวดตามข้อต่อต่างๆ
- นอนไม่หลับ หลับยาก
- เวียนศีรษะ
- ปวดท้อง ท้องเสีย ไม่อยากอาหาร
- มีผื่นขึ้นตามตัว
- อาจมีภาวะซึมเศร้า หรือวิตกกังวล
แต่ในเด็กหลังติดโควิด อาจพบภาวะแทรกซ้อนรุนแรง ที่เรียกว่า MIS-C หรือ Multisystem inflammatory syndrome in children ซึ่งเป็นภาวะหลังจากที่เด็กติดโควิดแล้ว เกิดอาการอักเสบของอวัยวะต่าง ๆ ทั่วร่างกาย เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันที่สูงผิดปกติ อาจมีอาการคล้ายโรคคาวะซากิ เช่น มีไข้สูง ผื่น ตาแดง ปากแดง ซึ่งอาจมีอาการรุนแรงต้องเข้ารับการรักษาในไอซียู หรือมีภาวะแทรกซ้อนทำให้เสียชีวิตได้
ไขข้อข้องใจ 'ลองโควิด' รักษาได้มั้ย ?
หากแพทย์วินิจฉัยว่ามีอาการของลองโควิดแล้ว ในช่วงที่รักษาตัวอยู่ที่บ้านจะต้องเน้นดูแลร่างกายเป็นพิเศษ เพื่อลดผลกระทบจากการอักเสบ เพราะโควิด-19 ทำให้เกิดการอักเสบทั่วร่างกายได้
- จัดเต็มเน้นโปรตีน
อาหารโปรตีนมีส่วนช่วยในการซ่อม สร้าง และเสริมเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกาย จึงควรกินอาหารที่มีโปรตีนเยอะ เช่น เนื้อสัตว์ ปลา ไข่ ถั่วชนิดต่าง ๆ แต่จะต้องกินในสัดส่วนที่เหมาะสมกับร่างกายตัวเอง
- งดแป้งขัดสี
การกินอาหารประเภทแป้งไม่ขัดสี อย่างข้าวกล้องหอมมะลิ ขนมปังโฮลวีท จะช่วยลดอัตราการดูดซึมน้ำตาลที่เร็วเกินไป เพราะน้ำตาลมีส่วนเพิ่มโอกาสการอักเสบ
- ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
นอกจากการเลือกกินอาการที่ช่วยฟื้นฟูอาการลองโควิดแล้ว การออกกำลังกายที่เหมาะสมก็สามารถช่วยให้อาการดีขึ้นได้ อาจเริ่มจากท่าออกกำลังกายเบา ๆ เน้นการเคลื่อนไหวช้า ๆ ให้มากที่สุด เพราะลดผลกระทบต่อปอด หรืออวัยวะต่าง ๆ ที่อาจมีส่วนเสียหาย หรือทำงานได้อย่างไม่เต็มประสิทธิภาพ
วิธีป้องกัน 'ลองโควิด' อย่างง่ายและเห็นผลจริง
- ฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19
- สวมใส่หน้ากากที่คลุมบริเวณปากและจมูกอย่างมิดชิด
- รักษาระยะห่าง โดยอยู่ห่างจากผู้อื่นประมาณ 1.5-2 เมตร เลี่ยงบริเวณแออัด และอากาศถ่ายเทไม่สะดวก
- ล้างมือบ่อย ๆ
ที่มา : โรงพยาบาลรามคำแหง , โรงพยาบาลพระราม 9 , โรงพยาบาลวิชัยเวช อินเตอร์เนชั่นแนล หนองแขม , โรงพยาบาลสมิติเวช , รามาแชนแนล
แม้เจ้า 'ลองโควิด' ว้ายร้ายสายพันธุ์ใหม่จะน่ากลัวและอันตรายถึงชีวิต แต่ก็มีวิธีป้องกันที่เราสามารถปฏิบัติตามได้ง่าย ๆ อย่างการสวมหน้ากาก รักษาระยะห่าง หรือแม้กระทั่งการล้างมือบ่อย ๆ เพราะบางทีเราอาจเผลอหยิบจับสิ่งของที่มีเชื้อโรค และวิธีที่เห็นผลที่สุดคงหนีไม่พ้น 'การฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19' อย่าลืมรักษาสุขภาพกันด้วยนะ ด้วยรักและห่วงใยจาก 'เปย์เป้' เอง 😊
โดย wacheese
[email protected] :)
บทความ ที่คุณอาจจะสนใจ